از طریق: آرشیو سرزمین رویایی سال 84
در یک عصر بهاری در شهر روساریوی آرژانتین در روز 14 ژوئن 1928 پسری به دنیا آمد که مادرش نام او را ارنستو گذاشت. او در رشته ی پزشکی تحصیل کرد. وی اولین بار در ژوئیه‌ی 1955 دستان فیدل کاسترو را در دستش فشرد و با او آشنا شد. کاسترو دستور داد نام او در لیست کسانی که به کوبا می‌فرستاد برای مبارزات چریکی، قرار گیرد. وی در ابتدا پزشک گروهی بود که همراه آنها بر علیه دیکتاتوری فولگنستو باتیستا مبارزه می‌کردند اما پس از یک سال فرمانده‌ی شورشیان شد. در سپتامبر 1958 او و دوست صمیمی‌اش کامیلیو سیین فوئگوس توانستند شورش بزرگ خود را به تمامی خاک کوبا بکشانند. و در دسامبر همان سال وی توانست در نبردی خونین بنام سانتاکلارا شورشیان را به پیروزی برساند. او در ابتدای سال 1959 جزو سران اصلی حکومت انقلابی کوبا بود. وی در نوامبر سال 59 رییس بانک مرکزی و در سال 61 وزیر صنایع دولت انقلابی بود. او نتوانست پست و مقام را تحمل کند و در آوریل 65 کوبا را به مقصد کنگو ترک کرد. او دوست داشت در مبارزات انقلابی سایر کشورها علیه دیکتاتوری حاکم بر آنان شرکت کند. او در دسامبر 65 مخفیانه به کوبا برگشت. وی در 8 اکتبر 67 در حالی که برای کمک به شورشیان بولیوی به آنجا سفر کرده بود توسط نیروهای ضد شورش زخمی شد و فردای آنروز به قتل رسید.
اما اولین بار یوزف اشکفورتسکی نویسنده‌ی چک در مقاله‌ای به عنوان افسانه‌ی چه به موضوعی رمز آلود پرداخت. وی گفت مسئله‌ی چه گوارا یک موضوع کاملن عشقی بوده است. او دل در گروی دختری پرویی به نام آنگارینا سپرده بود و از همسر اصلی خود گریزان بوده. آن دو آنقدر در عشق خود زیاده روی کردند که خانواده ی آنگارینا برای وی پاپوشی سیاسی درست کردند و وی را به زندان یاگولا در جنوب پرو انداختند. وی در یکی از بندهای همین زندان کاسترو را ملاقات کرد. در زندان به دلیل اینکه غذای زندانیان نان و پنیر و هندوانه بوده اغلب زندانیان به بیماری ثقل سرد مبتلا می‌شدند. روزی که وی با کاسترو آشنا می شود به خاطر بیماری ثقل سرد کاسترو بوده و با علمی که چه گوارا از پزشکی داشته شروع به مداوای کاسترو مانند دیگر زندانیان می کند.
اشکفورتسکی در ادامه‌ی مقاله‌اش می‌گوید کاسترو چه را با وعده‌ی وزارت بهداشت به سوی خودش می‌کشاند و او را به شرکت در شورش ترغیب می‌کند. وزارتی که هیچگاه چه آن را نپذیرفت، و حتی از دو سمت ریس بانک مرکزی و وزارت صنایع نیز استعفا داد.
در تاریخ ثبت است در یکی از روزهای سال 91 شخصی بسیار شبیه چه، در جنگل‌های منطقه‌ی میانمار دیده شده است. اینکه او آیا واقعن چه گوارای واقعی بوده در پرده ای از ابهام است. آنچه این ابهام را بیشتر می‌کند جلوگیری دولت کوبا از آزمایش بر روی DNA شخصی است که به گفته ی آنها در 8 اکتبر سال 67 توسط نیروهای ضد شورش بولیوی به قتل رسید.
پ.ن. لقب چه که در آرژانتین برای صدا زدن خودمانی افراد به کار می‌رود توسط کوبایی‌ها به او داده شد.
+ ببینید: Motorcycle Diaries
+ گوش کنید: Nathalie Cordone - Hasta Siempre Comandante
+ گوش کنید: که بخواند چه‌گوارا. محسن نامجو. از طریق: خواب بزرگ